Corona heeft ongekende impact op de wereldeconomie. Alleen in het eerste kwartaal kromp de Nederlandse economie met 1,7% en dat terwijl de gevolgen van corona zich pas in maart aandienden. Eenvijfde van de Nederlandse economie is direct zwaar getroffen. Zijn er in dit scenario nog lichtpuntjes en kansen voor de Nederlandse economie en in het bijzonder voor de havens? Hierover spraken Rico Luman, Machiel Bode van ING en Gaston Tchang van Port of Amsterdam op het webinar ‘Kansen en bedreigingen voor het havenbedrijfsleven als gevolg van de coronacrisis’. De bijeenkomst werd georganiseerd door Amports, ING Bank, ORAM en Port of Amsterdam. De sprekers gaven hun visie op de toekomst op basis van diverse economische scenario’s.
Lichtpuntjes
“Het zwaarst getroffen zijn de uitzenders, retail non-food, horeca en luchtvaart”, aldus Rico Luman, senior Economist bij ING. Hij ziet een krimp van 12% in deze sectoren. “Samen met de technologische industrie, weg- en watervervoer, groothandel, chemie en maakindustrie vormen zij ruim 20% van de Nederlandse economie.” Er zijn volgens Luman echter ook lichtpuntjes: niet alle sectoren zijn gelijk getroffen. “Retail, food en koeriersdiensten zijn gegroeid. Ook gaat ING gaat uit van een sneller herstel dan na de grote recessie in 2009. En er zijn kansen: ‘E-commerce heeft een nieuwe impuls gekregen en het havengebied kan een rol spelen als hub en een groenere conditionering vanuit overheden kan gunstig zijn voor de circulaire economie in de haven”.
Gateway verschuift
ING ziet kansen in het achterland, in Oost-Europa. “Die regio belangrijker dan ooit. Er liggen kansen voor binnenvaart, spoor en short sea”, stelt Machiel Bode, Sector Banker bij ING. Hij geeft aan dat Nederland meer is dan alleen een gateway. De groei van mainportfunctie neemt af als draaischijf van de goederenstromen. Het wordt volgens Bode regionaler. “Er moet worden ingezet op het stimuleren van maakindustrie en handel in de regio.”
Supply chains veranderen
Ook de supply chains als gevolg van de coronacrisis zullen veranderen. Bode: “De bestaande trends als de-globalisering, regionalisering en digitalisering zetten versneld door”. Ook verwacht hij nieuwe accenten in supply chains; zoals het versnellen van de circulaire economie en minder just-in-time logistiek. “De coronacrisis legt de zwaktes van de wereldwijde bevoorradingslijnen bloot”, meent Bode. “De Covid-19 uitbraak in China had direct gevolgen voor de supply chains. De fabriek van de wereld kwam stil te liggen en dat werd sterk gevoeld door productiebedrijven, retailers en logistieke bedrijven over de hele wereld. Door verandering in de supply chains zal opslag en voorraad in Nederland toenemen.”
Blijven investeren
Bode analyseert dat Nederlandse maakindustrie, machine- en chipindustrie en voedingsmiddelenproductie in belang zal toenemen en het volume op peil kan houden. “Nederland moet blijven investeren in mainports en de verbindingen tussen logistieke hubs. Er zijn voldoende herpositioneringsmogelijkheden voor de logistieke sector. We moeten inzetten op lokale connecties en sterke Nederlandse sectoren en de regie pakken in een eigen logistiek netwerk door samen op te trekken.”
Haven van Amsterdam
In de haven van Amsterdam was de impact van corona vanaf het begin zichtbaar. Gaston Tchang, strategisch adviseur bij Port of Amsterdam: “De cruise (zee- en riviercruise) werd geweerd en rederijen annuleerden massaal. Ook is er sprake van een grote daling in overslag van olieproducten. Er wordt nauwelijks meer gevlogen en door het thuiswerken is er minder verkeer. Daarnaast zorgden geo-politieke conflicten in combinatie met corona voor een overaanbod van transportbrandstoffen, lage prijzen en volle tanks. Lang niet alle sectoren zijn allemaal even hard geraakt; de distributiecentra hebben het bijvoorbeeld erg druk”, aldus Tchang.
Creativiteit
De eerste gevolgen van corona voor de haven zijn inmiddels duidelijk en Tchang roemt de getoonde creativiteit bij havenondernemers. “Sommige bedrijven hebben hun supply chains volledig op zijn kop gezet. Anderen hebben hun business model gewijzigd. Deze inventiviteit en veerkracht hebben we hard nodig”, meent hij. “Het wenkend perspectief is een groen herstel, ofwel duurzamer uit de crisis komen. Naar verluidt wil de EU inzetten op een “green recovery” door middelen in te zetten voor onder meer circulaire economie, waterstof en schone mobiliteit. Dit sluit aan bij de weg die wij zijn ingegaan met de duurzaamheidstransitie van de haven.”
Kijk hier het webinar terug.