Over cacao raakt Oscar Brouwer (51) niet snel uitgepraat. De directeur van Cotterell Amsterdam is al meer dan twintig jaar in de cacao actief. Hij werkte bij internationale handelshuizen en een veembedrijf in Hamburg in de cacaologistiek en supply chain management, en fungeerde jaren als kwaliteitsarbiter bij de FCC, de Federation of Cocoa Commerce, in Londen. En nu als directeur van een Amsterdams veembedrijf.
“Hoewel Cotterell van oorsprong het Amsterdamse filiaal is van het Hamburgs veembedrijf van de Duits-Engelse familie Cotterell, is het al decennia zelfstandig. Daarmee zijn we nu – bijna uniek dus – één van de weinig overgebleven puur-Nederlandse veembedrijven in Amsterdam, de grootste cacaohaven ter wereld.” Sinds maart 2019 heeft Brouwer samen met Geert Habers en Rolf Hulleman Cotterell overgenomen. Ademt de inbreng van Brouwer met name cacao – hij kent alle belangrijke spelers – Hulleman en Habers bestieren samen een bureau voor logistieke en havendienstverlening, HSU-Havenservice Urk. HSU is onder meer actief in de cacao-sector in de Amsterdamse haven, maar opereert ook in andere Europese cacaohavens. Als zodanig is HSU goed bekend met de behandeling van cacaobonen en -producten. Een gouden combinatie. Brouwer: “Het wil zeggen dat Cotterell via HSU nooit verlegen zal zitten om personeel voor de loodsen. En dat is in de huidige arbeidsmarkt een groot voordeel.”
Ambitie
De ambitie van de kersverse eigenaars is het verder uitbouwen van Cotterell. Het bedrijf beschikt nu over diverse loodsen in de Amsterdamse haven waaronder loodsen die zijn goedgekeurd voor de cacao termijnmarkt ICE. Brouwer: “Op ons wensenlijstje staan om te beginnen controlled atmoshpere kamers om ongedierte te bestrijden. Ongediertebestrijding kan chemisch, maar die methode staat uit duurzaamheidsoverwegingen onder druk. Daarnaast mogen bio-gecertificeerde bonen sowieso niet chemisch behandeld worden.”
Voor Cotterell – waar maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel staat – zijn de aangewezen technieken voor de bestrijding van ongedierte het koelen van de producten of een CO2-kamer, waarbij een laag zuurstofregime wordt gecreëerd. “Aangezien we in het segment van de gecertificeerde cacao zeer actief zijn en willen zijn, zijn CO2-kamers een noodzaak. Verder staan ook bulkloodsen op ons lijstje, zodat we niet alleen cacaobonen in zakken maar ook in bulk kunnen opslaan.”
Marktontwikkelingen
De ambities van Cotterell zijn niet los te zien van ontwikkelingen in de cacaomarkt in de afgelopen decennia. Er heeft een forse consolidatie plaatsgevonden waardoor er minder maar grotere spelers overgebleven zijn; in de logistiek heeft containerisatie al sinds drie decennia zijn intrede gedaan. Brouwer: “Vooral in West-Afrika zien we de inmenging van grote concerns diep de keten in tot aan de boeren aan toe, en de lokale productie van halffabrikaten. Die inmenging heeft te maken met de behoefte van die concerns grip op de kwaliteit te krijgen en daarnaast het veiligstellen van de verduurzaming van de keten. Verduurzaming uit zich in nieuwe landbouwmethoden, in verstandig gebruik van bestrijdingsmiddelen en kunstmest, en het tegengaan van uitbuiting in het algemeen. En uiteraard is het verhogen van de opbrengst per hectare van belang.”
Lifestyle
Daarnaast is de toegenomen aandacht voor kwaliteit een belangrijke ontwikkeling. Er is een soort van lifestylehype rond chocola ontstaan naar oorsprong van bonen, geur en smaak. Chocola niet alleen als troosteten maar ook als health food. Dat gaat gepaard met certificering en een werkelijk exploderend palet aan choco- ladesoorten en -smaken. Daar hangt uiteraard een prijskaartje aan. Brouwer: “Voor Cotterell is dat interessant, omdat wij van oudsher gespecialiseerd zijn in de op- en overslag van fine flavour cacaobonen. Die ontwikkeling zien we terug bij onze klanten. Aan de ene kant de grinders die halffabrikaten van de bonen maken, maar
in toenemende mate vinden cacaobonen in heel Europa en daarbuiten hun weg naar
de zogeheten bean to bar-chocolade- makers, die een betere controle over het
gehele proces eisen, zoals traceerbaarheid vanaf de boom, en chocola met
geprononceerdere fruit-, noot- en andere smaken nastreven.”
“Het is net de cultus rond wijn”, vervolgt Brouwer. “In het hogere segment zit je qua bonen op een kwaliteitsniveau waarbij de normale kwaliteitseisen voor conventionele bonen, zoals het percentage schimmel, sowieso in orde zijn, en het veel meer gaat om het geur- en smaakpalet. Voor dit soort bonen is er ook een veel geringere correlatie tussen de prijs en de termijnmarkt.”
Woningbouw een gevaar
Kansen volop voor Cotterell, zorgen zijn er ook. Met name door ontwikkelingen in de Amsterdamse haven waarbij stedelijke woningbouw oprukt naar het westen en de haven maar beperkt lijkt te kunnen opschuiven. Brouwer: “De haven van Amsterdam levert grote toegevoegde waarde aan de stad en de regio. Cacaobedrijven in Amsterdam en de Zaanstreek moeten wel kunnen blijven ontwikkelen. Economisch is het Amsterdam-effect van de cacao groot, zeker als de indirecte werkgelegenheid bij nautische dienstverleners zoals havenpersoneel en de binnenvaart, de kwaliteitsbureaus maar ook dienstverleners als banken en de advocatuur in aanmerking worden genomen. Nauwe samenwerking tussen alle partijen is zonder meer geboden om de toegevoegde waarde van de haven te vergroten, de werkgelegenheid veilig te stellen en een krachtig logistiek cluster te creëren.”
Platform
De consolidatie van de afgelopen decennia leidde tot minder spelers binnen de cacaomarkt. Brouwer: “Daardoor is de keten meer en meer met elkaar verweven geraakt. Uiteraard wordt er op prijs geconcurreerd, maar onderlinge relaties zijn nu veel meer partnerships. Daarnaast kennen we binnen de Amsterdamse haven de cacao-commissie waar alle vemen binnen de cacao deel van uitmaken en die heel nuttig is in het delen van kennis en ervaring, zonder dat we overigens bij elkaar in de keuken laten kijken.”
Trends
“De toename van de fine flavour en specialties,” besluit Brouwer, “heeft wel tot gevolg dat mede in verband met traceerbaarheid van die cacaobonen het transport in zakken nog altijd actueel is. En voor de vemen geldt dat de eisen die de overheid met de nieuwste werkinstructie cacao-opslag stelt aan de cacaomagazijnen strenger worden, bijvoorbeeld door compartimentering om brandgevaar terug te dringen. Ook daar hangt natuurlijk een prijskaartje aan.”